![]()
Hz. Peygamber Neye Çağırıyordu?
Müşrikler bunca inançlı insanlardı da Hz. Peygambere ne diye direniyorlardı. Allah onlara neden inkarcılar, ortak koşanlar, kafirler diyordu. Ebu cehil neden ilk ayetleri duyduğunda ‘ Başımıza çok büyük bir iş geldi’ diyerek Darun Nedveye koşmuştu, neden, neden, neden?
Hz. Peygamber Neye Çağırıyordu?
Oku, yaratan rabbinin adıyla
O, insanı alaktan yarattı
Oku ( insana ) kalemle ( yazmayı ) öğretendir
O, insana bilmediklerini öğretti.
( Alak Suresi, 96/1-5 )
Hira da yıllardır süren arayışa verilen ilk cevaplardı bunlar.
Ve ;
Ey örtüsüne bürünen !
Kalk ve uyar !
Rabbini tekbir et !
Üstünü temizle
Pislikten kaçın
Verdiğini çok bularak başa kakma !
Rabbin için sabret
( Müdessir 74 / 1-7)
diye tam 23 yıl devam etti. Bir ömür sabırla, direnişle geçti. Bir ömür ne demişti neye çağırmıştı o kutlu nebi? Bu sorunun cevabı Allaha iman diye verilir halk arasında genellikle. Oysaki hakikat bundan tamamen farklıdır. Hz. Peygamberin de içinde yaşadığı Mekke toplumunun Allahın varlığı ile ilgili bir problemi yoktu.
Müşrik Mekke toplumunun inanç sistemi konusunda çoğu zaman önemli yanlışlıklara düşüldüğü görülmektedir. Bu alandaki en önemli yanlışlık, cahiliye Araplarının Allah inancına sahip olmadıkları bilgisidir. Bu yanlış bilgi Hz. Peygamberin çağrısının yanlış yere kanalize edilmesine neden olmakta, bu ise Hz Peygamberin temel görevinin dönemin insanlarını Allahın varlığı ve birliğine çağırmak olduğu zannına vardırmaktadır. Hâlbuki konuyla ilgili deliller hiçte bunu söylememektedir.
Arkeolojik araştırmalar sırasında bulunan belgelerle açıkça tespit etmek mümkündür ki Mekke ve çevresi bölgelerde yaşayan müşrik Arapları, Allah ismine ve daha da önemlisi ‘Allahın var olduğu ve varlık olarak bir olduğu’ inancına yabancı değillerdi. Bu konuda çağdaş Müslüman araştırmacılar kadar oryantalistler de fikir birliği içerisindedirler. Örneğin Toshihiko İzutsu ‘Araplar arasında bulunan Allah kavramı, mahiyeti itibarıyla İslam’ın Allah kavramına şaşılacak derecede yakındır’ der. Hatta Peygamberin karşısına şirkin yegane önderleri olan ebu cehil, Ebu Leheb, Velid b. Mugire, AS b. Vail, Utbe b. Rabia gibi müşrik meke düzeninin karar mevki olan Darun Nedvenin tüm üyeleri Allaha inanmaktaydı. Onun için Ebu Cehil bedir savaşı öncesi Kabeye gelerek ‘Allahın bugün kim doğru yoldaysa ona zafer nasip et’ demektedir. Abdulmuttalip Ebrehe ordusuna karşı Kabe için ‘Onun sahibi Allahtır onun korur’ diyebilmiştir. Hudeybiyede anlaşma yapılırken şirkin önderleri anlaşmaya Allahın adıyla diye başlık attırmışlar; onun için risaletin ilk yıllarında Müslümanlara uygulanan boykot için alınan kararın yazılı olduğu belgeye ‘Allahın adıyla’ diye başlanabilecektir. Şimdi Hz Peygamberin davetine muhatap olan müşriklerin Allah inancının ayrıntılarını birkaç başlık altında inceleyelim.
Arkeolojik bulgular müşriklerin Allah inancı hakkında önemli bilgiler verir. Allah isminde bazı ufak ifade değişiklikleri olsa da Güney Arabistan’da el-Ula da ve Sebe de bulunan kitabeler Araplarda Allah inancının çok eski tarihlerden beri var olduğunu ispatlar niteliktedir. Bu kitabeler M.Ö. V. Yüzyıla aittir. Yine yemende bulunan M.S. V. yüzyıla ait kitabelerde Allahın Rahman ve Rahim sıfatlarına sahip olduğu belirtilmektedir.
Bu kitabede ‘Bu mabet göklerin ilahı ve rabbine ibadet için yapılmıştır’ denmektedir. M.S. 465 tarihli bir başka kitabede de Allahın ‘ göklerin ve yeryüzünün rabbi’ olduğu belirtilmektedir.
Müşrikler cahiliye döneminin şiirinde de Allah inancı çarpık da olsa bölgenin egemen inanç tarzı hakkında çok şey söylemişlerdir. Risalet öncesindeki Arap şiirindeki Allah inancında Allahın özellikle mutlak yaratan oluşu bu inancın en önemli özelliklerindendir. Cahiliye dönemi şairlerinden Anterenin şiiri örnek verilebilir.
Ey erak ağacı üzerine konan kuş!
Seni yaratan rabbinin hakkı için söyle nereye gittiklerini
Herhalde sen nereye gittiklerini biliyorsun.
Antere diğer şiirlerinde Allahtan ‘nefisleri yaratan’ ve ^göğü ve ayı kontrol eden’ diye bahsetmektedir.
Yine müşrikler Allahı anarken rabb’ul beyt ( Kabenin sahibi, efendisi,rabbi ), rabbul Mekke ( Mekkenin sahibi, rabbi ) demektedirler. Müşrikler Allah’ı Kabenin Rabbi gibi doğru bir anlamda tanımaları bu ibarenin aynen Kuranda geçmesine ve oradan onlara seslenilmesine neden olmuştur.
‘Bu evin (Kabenin) rabbine kulluk etsinler’ Kureyş suresi 106/3
Abdulmuttalibe ait şu mısralarda Arapların Allah inancı hakkında çok şey söylemektedir :
‘Rabbime söz verdim, ben ahdimi gözetirim
Evet örtüler örtülen Beytin rabbine yemin ederim
Yük develerinin de rabbi olan Allaha yemin ederim
Korkarım rabbimden şayet emrine isyan edersem
Vallahi hiçbir şey onun hükmüne güç yetiremez
Allahım! Şüphesiz sen istediğini yaparsın;
Dilersen, doğruyu ve sevabı ilham edersin..’
Yine şu sözler de İslam’ın baş düşmanı olan Velid b. Mugireye aittir.
‘Allahım mani olma!
Şüphesiz biz ancak hayır dileriz.’
Tarihi bilgilerde müşriklerin Allah inancı konusunda bize önemli bilgiler verir.
Müşrikler kabeyi tavaf ederken Allaha olan inançlarını:
‘Buyur Allahım buyur!
Buyur! Senin ortağın yoktur!
Ancak bir ortağın vardır, o da senin hükmündedir’ diyerek telbiye böyle yapmışlardır.
Allahümme (Allahım) sözcüğü de müşrikler arasında çok kullanılırdı. Önemli yazışma ve anlaşmalara ‘Bismillah’ diye başlarlardı.
Kuranda müşriklerin Allah inancına dair birçok ayet vardır. Ayetlerden çıkardığımız sonuç müşriklerin Allah hakkındaki inançlarının şöyle olduğunu göstermektedir:
Müşrikler, göklerle yeri yaratıp güneşi ve ayı kontrol edenin Allah olduğuna inanıyorlardı. ( Lokman 25, Ankebut 61, Zümer 38, Zuhruf 9 )
Müşrikler yağmuru yağdıranın ve bitkileri yetiştirenin Allah olduğuna inanıyorlardı. ( Zuhruf 9, Alak 14 )
Müşrikler, dünya ve içindekilerin sahibinin Allah olduğuna inanıyorlardı. ( Müminun 86-87 )
Müşrikler bütün mahlûkları yönetip kontrol edenin Allah olduğuna inanıyorlardı. ( Müminun 88-89)
Müşrikler kendilerini yaratanın Allah olduğuna inanıyorlardı. ( Zuhruf 87 )
Müşrikleri çok önemli durumlarda bir şey için yemin edecek olduklarında yeminlerini Allah adına yapıyorlardı. ( Fatır 42 )
Müşrikler zaman zaman Allah adına yemin ediyorlardı. ( Enfal 32, Nahl 53-54 )
Müşrikler elde ettikleri ürünlerden Allaha bir pay ayırıyorlardı. ( Enam 136 )
Müşrikler Allahın iradesini değiştirecek güce sahip olmadıklarına inanıyorlardı.
( Enam 148, Araf 28, Nahl 35 )
Müşrikler çok zor durumda kaldıkları zaman sadece Allaha yöneliyor ve yalnızca ondan yardım diliyorlardı. ( Lokman 32, Ankebut 65, Yunus 12 )
Müşrikler bunca inançlı insanlardı da Hz. Peygambere ne diye direniyorlardı. Allah onlara neden inkarcılar, ortak koşanlar, kafirler diyordu. Ebu cehil neden ilk ayetleri duyduğunda ‘ Başımıza çok büyük bir iş geldi’ diyerek Darun Nedveye koşmuştu, neden, neden, neden?
Ya da bu soruları günümüz insanlarını da dâhil ederek bugüne taşırsak bizim Allah inancımızın yukarıda anlatılanlardan farkı ne ve ne olmalı? Allaha iman ediyoruz derken müşriklerin söylemlerinden yaşamlarından bizi ayıran eylemlerimiz ne olmalı ?
Evet. İş göklerin rabbi olan Allahın, yerlerin de Rabbi olduğu konusunda düğümleniyor. Cami içinde secde ettiğimiz Allahı ( c.c.) sokakta, çarşıda, pazarda, siyasette, ticarette, okulda ve kışlada da Rab olarak tanımada düğümleniyor.
Selam ve Dua ile.
| 
Tekil
Online
IP
